«Қазақтелеком» АҚ-ның корпоративтік басқару кодексінің 2023 жылғы қағидаттары мен ережелерін сақтау туралы есеп

Бұл есеп «Қазақтелеком» АҚ Корпоративтік басқару кодексінің «Директорлар кеңесі мен атқарушы орган қызметінің тиімділігі» 5 тарауының 15 тармағына сәйкес әзірленген.

«Қазақтелеком» АҚ қызметі және оның корпоративтік тәжірибесі Корпоративтік басқару кодексінің қағидаттары мен ережелеріне толық сәйкестігін көрсетеді.

«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамын корпоративтік басқару қағидаттары

1-тарау. Үкімет Қордың акционері ретінде

Қор мен ұйымдардың негізгі стратегиялық міндеті Қор мен компаниялардың даму стратегиясында көрсетілген Қор мен ұйымдардың ұзақ мерзімді құнының өсуі және тұрақты дамуы болып табылады. Барлық қабылданған шешімдер мен іс-әрекеттер даму стратегиясына сәйкес болуы керек.

Қоғамның атқарушы органдары өз құзыреті шегінде шешімдер қабылдау және кез келген әрекеттерді жүзеге асыру кезінде толығымен дербес және тәуелсіз болады. Акционерлер мен Қоғам арасындағы қарым-қатынастар (өзара әрекеттесу) тиісті корпоративтік басқару қағидаттарына сәйкес Директорлар кеңесі арқылы жүзеге асырылады.

Қоғамның қызметі туралы ақпаратты ашу «Акционерлік қоғамдар туралы» Заңға және Қоғамның Жарғысына сәйкес бұқаралық ақпарат құралдарында (қаржылық есеп беру депозитарийінің, биржалардың онлайн ресурстары) қажетті ақпаратты орналастыру арқылы жүзеге асырылады. Акционерлердің сұрауы бойынша ақпараттың бір бөлігі оларға жеке ұсынылды.

Қоғамда Ішкі аудит қызметі, Комплаенс қызметі бар және заңнамада және Қоғамның ішкі құжаттарында көзделген өз міндеттерін жүзеге асыратын Корпоративтік хатшы мен Омбудсмен өкілеттіктерін жүзеге асырады.

Аталған ережелер төменде осы Есепте толығырақ ашылған.

2-тарау. Қор мен ұйымдардың өзара әрекеттесуі. Қордың ұлттық басқарушы холдинг ретіндегі рөлі

Корпоративтік басқару жүйесі – бұл Қоғамның қызметін басқару мен бақылауды, сондай-ақ Басқарма, Директорлар кеңесі, акционерлер мен мүдделі тараптар арасындағы қатынастар жүйесін қамтамасыз ететін процестердің жиынтығы. Бұл мәселелер Жарғыда, АЖЖ, Директорлар кеңесі, Басқарма туралы ережелерде және басқа да ішкі құжаттарда нақты реттелген.

«Самұрық-Қазына» АҚ (бұдан әрі – Қор) ірі акционердің функцияларын іске асыру арқылы, сондай-ақ Директорлар кеңесі арқылы компанияларды басқаруға қатысады.

Қоғамның Директорлар кеңесі өз құзыреті шеңберінде шешімдер қабылдауда толық дербестікке ие. Қордың жекелеген мәселелер бойынша ұстанымы Қордың Директорлар кеңесіндегі өкілдері арқылы жеткізіледі.

Қоғамды басқаруды оның органдары заңнамаға және Жарғыға сәйкес жүзеге асырады.

3-тарау. Тұрақты даму

Тұрақты даму қызметін үйлестіруді Корпоративтік басқару қызметі жүзеге асырады. 2021 жылы «2060 жылға қарай көміртегі бейтараптығына қол жеткізу» мемлекеттік климаттық күн тәртібін басшылыққа ала отырып, сондай-ақ «Самұрық-Қазына» АҚ нұсқауларына сәйкес «Қазақтелеком» АҚ ESG-қағидаттарын енгізуге және төмен көміртекті дамуға көшуге кірісті.

2023 жылы ақпан және сәуір айларындағы Директорлар кеңесінің шешімдерімен «Қазақтелеком» АҚ ESG-тәжірибесін дамытудың Жол картасы бекітілді және бірқатар регламенттеуші құжаттар қабылданды: «Қазақтелеком» АҚ-ның Экологиялық саясаты, «Қазақтелеком» АҚ-ның Тұрақты даму саласындағы саясаты, Тең мүмкіндіктер, инклюзивтілік және әртүрлілік саласындағы саясат, «Қазақтелеком» АҚ жергілікті қауымдастықтарымен өзара әрекеттесу саясаты, Адам құқықтары саласындағы саясат.

Компания инвестициялық тартымдылықты арттырудың маңызды құралы болып табылатын ESG рейтингін алу міндетін қойды. «Қазақтелеком» АҚ жетекші Sustainalytics рейтингтік агенттігінен ESG рейтингін алуға ниетті, осыған байланысты өз рейтингтік позицияларын нығайту бойынша шаралар мен бастамалар бұдан әрі қабылданатын болады.

4-тарау. Акционерлердің (қатысушылардың) құқықтары және акционерлерге (қатысушыларға) әділ көзқарас

Акционерлердің құқықтарын сақтау Қоғамның негізгі міндеттемесі болып табылады. Қоғамда заңнамада және ішкі құжаттарда бекітілген акционерлердің құқықтары қатаң сақталады және акционерлерге әділ көзқарас қамтамасыз етіледі. Акционерлерге олардың мүдделерін қозғайтын оқиғалар туралы, мысалы, акционерлер жиналыстары, қабылданған шешімдер және т.б. туралы уақтылы хабарланады. Қоғам акционерлерге олардың сұраныстары бойынша Қоғамның қызметі туралы қажетті ақпаратты жедел ұсынады.

5-тарау. Директорлар кеңесі мен атқарушы орган қызметінің тиімділігі

Директорлар кеңесі ұйымға стратегиялық басшылық етуші және Басқарма қызметіне бақылауды қамтамасыз ететін, акционерлердің жалпы жиналысына есеп беретін басқару органы болып табылады.

Басқарма Директорлар кеңесіне есеп береді, ұйымның күнделікті қызметіне басшылық етеді және оның стратегияға, даму жоспарына және акционерлердің жалпы жиналысы мен Директорлар Кеңесі қабылдаған шешімдерге сәйкестігін қамтамасыз етеді.

Директорлар кеңесі мен Басқарманың өкілеттіктері нақты бекітілген және бөлінген.

Директорлар кеңесі мен оның комитеттерінде Қоғамның мүддесі үшін және барлық акционерлерге әділ қарауды және тұрақты даму қағидаттарын ескере отырып, тәуелсіз, объективті және тиімді шешімдер қабылдауды қамтамасыз ететін дағдылардың, тәжірибе мен білімнің теңгерімі сақталады.

Қоғамның Директорлар кеңесі білімнің әртүрлі салаларындағы (телекоммуникация, қаржы, маркетинг, техникалық сала және т.б.), оның ішінде халықаралық жұмыс тәжірибесі мол мамандармен ұсынылған. Тәуелсіз директорлардың саны заң бойынша ұсынылғанға сәйкес келеді (кем дегенде 30%) және одан асып түседі (2023 жылғы жағдай бойынша 43%).

Директорлар кеңесін сайлау тек заңдарда және Қоғамның Жарғысында белгіленген рәсімдер шеңберінде өтеді. Сайлау тәртібі, өкілеттік мерзімі, Директорлар кеңесінің қызметі Қоғамның ішкі құжаттарымен реттеледі. Директорлар кеңесінің жаңадан сайланған мүшелері үшін лауазымға кірісу бағдарламасы қолданылады.

Директорлар кеңесінің төрағасы Директорлар кеңесінің жалпы басшылығына жауап береді, Директорлар кеңесінің оның негізгі функцияларын толық және тиімді іске асыруын және Директорлар кеңесінің мүшелері, ірі акционерлер мен Басқарма арасында сындарлы диалог құруды қамтамасыз етеді.

Директорлар Кеңесі төрағасының және атқарушы орган басшысының рөлі мен функциялары Қоғамның Жарғысында, Директорлар кеңесі мен Басқарма туралы ережелерде нақты бөлінген және бекітілген.

Директорлар кеңесінің комитеттері Директорлар кеңесінің құзыретіне кіретін мәселелерді терең және мұқият қарауға және, әсіресе, аудит, тәуекелдерді басқару, стратегиялық жоспарлау, кадрлық және әлеуметтік мәселелер сияқты бағыттар бойынша қабылданатын шешімдердің сапасын арттыруға ықпал етеді. 2022 жылы Қоғамда аудит және тұрақты даму, кадрлар, сыйақылар және әлеуметтік мәселелер, стратегиялық жоспарлау жөніндегі үш комитет нәтижелі қызмет атқарды. Олардың рөлі олар туралы ережелерде нақты реттелген, олар көптеген мәселелерді қарастырады және Директорлар кеңесіне қажетті ұсыныстар береді. Комитеттер қызметінің қорытындылары Директорлар кеңесімен тұрақты түрде қаралады және оң бағаланады.

Директорлар кеңесінің отырыстарын дайындау және өткізу оның қызметінің барынша нәтижелілігіне ықпал етеді. Директорлар кеңесінің мүшелері өз міндеттерін орындау үшін толық, өзекті және уақтылы ақпаратқа қол жеткізе алады.

Директорлар кеңесі өз функцияларын тиімді орындау үшін тұрақты отырыстар өткізеді. Директорлар Кеңесінің отырыстары күнтізбелік жыл басталғанға дейін бекітілетін жұмыс жоспарына сәйкес өткізіледі. Директорлар кеңесінің және оның комитеттерінің отырыстарын өткізу дауыс берудің күндізгі немесе сырттай нысандары арқылы жүзеге асырылады, бұл ретте сырттай дауыс беру нысаны бар отырыстардың саны барынша азайтылған. 2023 жылы Директорлар кеңесінің 14 отырысының тек біреуі сырттай өткізілді. Маңызды және стратегиялық сипаттағы мәселелер бойынша шешімдерді қарау және қабылдау Директорлар кеңесінің дауыс берудің күндізгі нысанымен өтетін отырыстарында ғана жүзеге асырылады.

Директорлар кеңесінің және оның комитеттерінің отырыстарын талқылау қорытындылары мен қабылданған шешімдерді көрсете отырып, корпоративтік хатшы тиісінше хаттамалайды.

Директорлар кеңесінің қызметін тиімді ұйымдастыру және Директорлар кеңесінің, Басқарманың акционерлермен өзара әрекеттесу мақсатында Директорлар кеңесі өз функцияларын заңнамаға, жарғыға және басқа да ішкі құжаттарға сәйкес жүзеге асыратын корпоративтік хатшыны тағайындады.

Қоғамда алқалы атқарушы орган – Басқарма қызмет етеді. Басқарма Директорлар кеңесіне есеп береді және Қоғамның күнделікті қызметіне басшылық етеді, стратегияны, даму жоспарын және Директорлар кеңесі мен акционерлердің жалпы жиналысы қабылдаған шешімдерді іске асыруға жауапты болады.

Директорлар кеңесі Басқарма басшысы мен мүшелерін сайлайды, өкілеттік мерзімдерін, лауазымдық жалақысының мөлшерін, олардың еңбегіне ақы төлеу шарттарын айқындайды. Атқарушы органның басшысы мен мүшелерін үш жылға дейінгі мерзімге сайлау туралы ұсыныс орындалуда.

Директорлар кеңесі атқарушы орган басшысының және мүшелерінің уәждемелік ҚНК-сын жыл сайын бекітеді.

Корпоративтік қақтығыстар туындаған жағдайда қатысушылар ұйым мен мүдделі тараптардың мүдделерін тиімді қорғауды қамтамасыз ету мақсатында келіссөздер арқылы оларды шешу жолдарын іздейді.

Іскерлік әдеп қағидаттарын сақтау және Қоғамда туындайтын әлеуметтік-еңбек дауларын оңтайлы реттеу мақсатында Омбудсмен тағайындалды. Омбудсменнің рөлі өзіне жүгінген қызметкерлерге, еңбек дауларына, жанжалға қатысушыларға кеңес беру және оларға Қазақстан Республикасы заңнамасының нормаларын сақтауды (оның ішінде, қажет болған жағдайда, құпиялылықты сақтауды) ескере отырып, өзара қолайлы, сындарлы және іске асырылатын шешімді әзірлеуге жәрдемдесу, проблемалық әлеуметтік-еңбек мәселелерін шешуге жәрдемдесу, сондай-ақ Қоғам қызметкерлерінің іскерлік әдеп қағидаттарын сақтау болып табылады.

Комплаенс қызметі белсенді және тиімді жұмыс істеуде, оның мақсаты - қызметкерлер арасында ашықтықты, адалдықты қалыптастыру үшін сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл және Қоғам мен еншілес ұйымдардың ішкі корпоративтік мәдениетін қалыптастыру мәселелері бойынша міндетті реттеуші талаптардың және үздік халықаралық тәжірибенің сақталуын қамтамасыз ету, сондай-ақ үздік халықаралық стандарттарға, ішкі саясаттар мен Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес бизнесті жүргізу үшін жағдайлар жасау.

6-тарау. Тәуекелдерді басқару, ішкі бақылау және аудит

Қоғамда тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесі бар. Директорлар кеңесі тәуекелдерді басқару саласында белсенді рөл атқарады.

Тәуекелдерді басқару саласындағы есептерді Аудит және тұрақты даму комитеті мен Директорлар Кеңесі тоқсан сайын қарайды. Қажет болған жағдайда олар осы саладағы іс-шаралар мен процестерді реттейді.

Қоғамда Ішкі аудит қызметі тиімді жұмыс істейді, ол Директорлар кеңесіне есеп береді. Аудит және тұрақты даму комитеті мен Директорлар кеңесі ІАҚ есептерін де тоқсан сайын қарайды.

7-тарау. Ашықтық

Мүдделі тараптардың мүдделерін сақтау мақсатында Қоғам өз қызметінің қаржылық жағдайын, қызмет нәтижелерін, меншік және басқару құрылымын қоса алғанда, барлық маңызды аспектілері туралы ақпаратты уақтылы және сенімді түрде ашады. Тиісті ақпарат әртүрлі ресурстарда, оның ішінде қаржы есептілігі депозитарийінің және қор биржасының интернет-ресурстарында орналастырылады.

Қоғам жыл сайын тәуелсіз және білікті аудиторды тарту арқылы қаржылық есептілікке аудит жүргізеді. Сыртқы аудитор тексерген жылдық қаржылық есептілікті жыл сайын акционерлердің жалпы жиналысы бекітеді.

Сондай-ақ жыл сайын Қоғам Тұрақты даму саласындағы қызметті қоса алғанда, өткен жылғы Қоғам қызметінің барлық аспектілерін ашатын Біріктірілген жылдық есепті бекітеді.